Thứ hai, 01/09/2025
Chúng ta có ô tô và xe buýt chạy trên đường, những chiếc xe này sử dụng lốp cao su làm bánh xe của chúng, và chúng tôi đã rất quen với việc nhìn thấy chúng. Mặt khác, xe lửa và tàu siêu tốc chạy trên đường ray sử dụng bánh xe kim loại, không có bất kỳ loại cao su nào bên ngoài.
Vậy tại sao chúng ta lại sử dụng các loại bánh xe khác nhau cho các loại phương tiện giao thông khác nhau?
Các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc lựa chọn bánh xe
Có một số yếu tố cần phải tính đến khi quyết định loại bánh xe nào nên được sử dụng. Hãy nhớ rằng có nhiều yếu tố đóng vai trò, nhưng đây là những yếu tố chính:
Độ ma sát
Ma sát là yếu tố quan trọng nhất để quyết định loại bánh xe nào mà phương tiện giao thông cần. Ma sát là một dạng của lực. Thông thường, ma sát xảy ra khi bề mặt của một vật tiếp xúc với bề mặt của vật khác.
Mỗi vật tác dụng một lực lên bề mặt của vật kia theo hướng ngược lại với chuyển động của vật kia. Ma sát càng thấp, tức là hai vật tiếp xúc càng trơn thì chúng chuyển động qua nhau càng nhanh.
Tốc độ
Các phương tiện khác nhau có nghĩa là chúng sẽ di chuyển với tốc độ khác nhau. Tốc độ của một thứ gì đó di chuyển, cũng như thời gian mà nó di chuyển với tốc độ đó, đóng một vai trò trong việc quyết định loại bánh xe sẽ được sử dụng.
Địa hình
Tùy vào địa hình mà phương tiện đi qua, chúng sẽ cần sử dụng các loại bánh xe khác nhau để phù hợp. Các địa hình khác nhau đòi hỏi các phương tiện vận chuyển khác nhau và do đó các loại bánh xe khác nhau.
Vậy tại sao xe lửa lại cần bánh xe kim loại?
Xe lửa được cho là phải di chuyển một quãng đường dài với tốc độ cao trong khi phải chở một khối lượng rất lớn. Chúng ta phải sử dụng bánh xe có thể thỏa mãn tất cả các điều kiện này.
Trước hết, ma sát cần phải nhỏ nhất đối với các bánh xe lửa. Một đoàn tàu di chuyển trên những đường ray hoàn toàn đồng đều và trơn tru. Vì không có va chạm hoặc lỗ thủng trên tuyến đường, mục tiêu của đoàn tàu là duy trì tốc độ cao.
Xe lửa có thể duy trì tốc độ cao nếu có rất ít ma sát giữa bánh xe của nó và đường ray, điều này đạt được bằng cách làm cho bánh xe làm bằng kim loại nhẵn. Cả đường ray và bánh xe đều được làm bằng kim loại, được mài nhẵn với nhau. Điều này làm giảm ma sát về cơ bản (thực tế cho thấy ma sát giảm 85% - 99% khi bánh xe thép được sử dụng trên đường ray thép).
Xe lửa không cần phải dừng đột ngột, điều này nói chung là vì lợi ích của chúng, vì chúng mang rất nhiều trọng lượng và động lượng. Vì lý do này, chúng không yêu cầu bánh xe tạo ra ma sát, vì vậy bánh xe kim loại được chọn để giảm ma sát và duy trì tốc độ.
Xe lửa cũng rất nặng. Bánh xe cao su đòi hỏi một lượng năng lượng rất cao để di chuyển. Hầu hết năng lượng/lực được tạo ra từ động cơ ô tô của bạn sẽ làm cho các bánh xe cao su quay.
Bây giờ nếu bánh xe của đoàn tàu được làm bằng cao su, động cơ sẽ cần một năng lượng / lực cực lớn để làm cho đoàn tàu chuyển động, vì trọng lượng của nó rất lớn. Ma sát cũng tăng lên khi trọng lượng của một vật tăng lên, làm cho lốp cao su gây ra ma sát nhiều hơn.
Tất cả những đặc điểm này đều không phù hợp đối với tàu hỏa, vì vậy việc sử dụng bánh xe cao su cho tàu hỏa là không thực tế.
Còn ô tô thì sao?
Không giống như tàu hỏa chỉ chạy trên đường ray, ô tô hay bất kỳ phương tiện nào cũng phải đi trên đường và đôi khi cũng phải chạy ngoài đường! Có những trường hợp chúng tôi phải lái xe qua một con đường đầy ổ gà, trong khi những trường hợp khác chúng tôi phải lái xe qua lớp bùn dày.
Địa hình không bằng phẳng cũng không phải là một thử thách bất thường đối với các phương tiện như ô tô. Tất cả những tình huống này đều đòi hỏi chiếc xe phải bám chắc vào bề mặt mà nó đang di chuyển. Độ bám này chỉ đạt được nếu có đủ ma sát giữa bánh xe và địa hình. Ma sát này được cung cấp bởi cao su.
Những con đường và vùng đất mà xe đi qua cũng liên tục làm hỏng lốp, nhưng nếu thay đi thay lại bánh xe bằng kim loại sẽ rất tốn kém. Lốp cao su tương đối rẻ hơn để thay và tồn tại lâu hơn trong điều kiện thử nghiệm như vậy.
Ô tô cũng cần phanh và dừng thường xuyên hơn và nhanh hơn nhiều so với tàu hỏa, vì vậy việc trang bị lốp cao su cũng giúp giải quyết vấn đề này.
Vì ô tô chỉ cần duy trì một tốc độ nhất định và không nặng như xe lửa nên lốp cao su không gây cản trở và phải mất công lấy đà, làm hao phí năng lượng của động cơ như đối với xe lửa.
Xem thêm
Nguồn: http://baove.congly.vn/tai-sao-banh-xe-lua-bang-kim-loai-ma-banh-xe-o-to-lai-la-cao-su-29230.html..
Nếu bạn không muốn người lạ tìm thấy tài khoản Zalo của mình thông qua...
Xài gì - 4 ngày, 4 giờ trước
Chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dùng cần kiểm tra và xóa ngay nếu đã cài đặt ứng dụng này để tránh rủi ro.
Xài gì - 5 ngày, 21 giờ trước
Adobe là bộ công cụ sáng tạo hàng đầu, hỗ trợ thiết kế, dựng phim, chỉnh sửa ảnh... SoftiKey cung cấp tài khoản Adobe bản quyền với giá hợp lý, dịch vụ minh bạch,...
Xài gì - 25.08.2025
Lời khuyên từ các chuyên gia dành cho các chủ xe điện khi đi sạc nên ngồi trong xe để bảo vệ sức khỏe của mình.
Xài gì - 25.08.2025
Nút âm lượng trên điện thoại từ lâu được xem là công cụ đơn giản để điều chỉnh âm thanh, nhưng thực tế, nó còn ẩn chứa nhiều tính năng thông minh mà ít...
Đi gì - 24.08.2025
Khi lái xe, hẳn bạn từng thấy xe phía sau “nháy” đèn pha một, hai hay ba lần. Mỗi số lần nháy đều mang một thông điệp riêng mà không phải tài xế nào...
Kiến thức - 2 giờ, 19 phút trước
Với hình thức gửi tiết kiệm tích lũy khách hàng có thể chuyển thêm tiền vào sổ tiết kiệm. Hình thức này tính theo lãi suất tiết kiệm của kỳ hạn gửi tại các...
Tin trong ngày - 2 giờ, 27 phút trước
Zalo là ứng dụng tin nhắn, liên lạc qua Internet phổ biến tại Việt Nam hiện nay, với hơn 77,7 triệu người dùng hoạt động hàng tháng và 2 tỷ tin nhắn được gửi...
Kiến thức - 3 giờ, 31 phút trước
Người điều khiển xe máy phạm 3 lỗi phổ biến sau sẽ không bị xử phạt mà chỉ bị CSGT nhắc nhở.
Kiến thức - 3 giờ, 43 phút trước
Sau ngày 1/7, thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp lên đất thổ cư đối với cá nhân sẽ thuộc thẩm quyền của UBND cấp xã.
Kiến thức - 3 giờ, 58 phút trước
Người dân nếu sử dụng vi bằng để mua bán nhà đất không những không được cấp sổ đỏ mà có thể sẽ bị xử phạt theo quy định.
Chuyện làng sao - 3 giờ, 60 phút trước
Trong bài viết, Lan Phương khẳng định các con sẽ luôn được yêu thương, bảo vệ một cách tốt nhất.
Kiến thức - 3 giờ, 11 phút trước
Sinh viên tốt nghiệp ngành này đang gặp nhiều khó khăn trong quá trình tìm việc.
Kiến thức - 3 giờ, 28 phút trước
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 179/2025/NĐ-CP, quy định mức hỗ trợ 5 triệu đồng mỗi tháng cho một số đối tượng chuyên trách trong các lĩnh vực chuyển đổi số, an toàn...
Kiến thức - 4 giờ, 34 phút trước
Đăng ký xe là giấy tờ bắt buộc phải có khi đưa xe máy lưu thông trên đường nên người dân cần chú ý mang theo.
Tin trong ngày - 4 giờ, 38 phút trước
Sau hơn hai năm thi công, đến nay, dự án sân vận động này đã hoàn thiện và đi vào hoạt động.
Đời sống số - 4 giờ, 52 phút trước
Dự đoán vận mệnh năm 2025-2030: Ba con giáp sẽ bước vào thời kỳ đỉnh cao của cuộc đời, với sự giàu có bất ngờ và sự giúp đỡ của quý nhân!
Phong thủy - 4 giờ, 57 phút trước
Nếu trong nhà có những những loại cây này thì khuyên bạn không nên chặt.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 9 phút trước
Võ Tấn Phát từng là 'tình tin đồn' của MC Đại Nghĩa đã phản pháo trước tin đồn mua nhà chục tỷ.
Tin trong ngày - 4 giờ, 18 phút trước
Thời gian cấm triệt để, tạm cấm, hạn chế phương tiện lưu thông trên một số đường: Từ 22h ngày 1/9 đến 13h ngày 2/9.
Chăm sóc sức khỏe - 4 giờ, 27 phút trước
Nếu bạn đang phân vân không biết nên chọn loại cá nào khi đi chợ, hãy để ý 7 loại cá dưới đây. Chúng không chỉ rẻ, dễ mua mà còn chứa nhiều dưỡng...
Kiến thức - 5 giờ, 52 phút trước
Theo như quy định hiện hành, sẽ có 2 trường hợp được cấp sổ đỏ mẫu mới khi sang tên sổ đỏ, người dân cần biết để tránh rắc rối.
Kiến thức - 5 giờ, 56 phút trước
Thoạt nhìn loài cây này có vẻ đẹp "lạ" nhưng gỗ của nó rất quý hiếm. Bách vàng lần đầu tiên được phát hiện tại dãy núi ở khu vực phía bắc nước ta...
Tin trong ngày - 5 giờ, 57 phút trước
Dưới đây là những “vị trí vàng” mà người dân có thể tham khảo để bắt trọn mọi khoảnh khắc trong lễ diễu binh, diễu hành ngày 2/9.
Kiến thức - 5 giờ, 58 phút trước
Nhờ hành động thông minh và kịp thời của mình, bốn em học sinh tiểu học đã góp phần cứu sống một sinh vật quý hiếm và đã nhận được lời khen ngợi từ...
Tin trong ngày - 5 giờ, 58 phút trước
Hội đồng tuyển sinh trường Đại học Duy Tân thông báo xét tuyển bổ sung vào đại học năm 2025 với 900 chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển vào các ngành đào...