Chủ nhật, 28/04/2024
Vào ngày 23 tháng Chạp, các gia đình sẽ chuẩn bị dọn dẹp nhà cửa, ban thờ sao cho gọn gàng, sạch sẽ. Đồng thời sẽ làm một mâm cỗ mặn, ba bộ quần áo bằng vàng mã, ba con cá chép sống, cùng xôi, chè mật và hương hoa tiễn ông Táo về chầu trời.
Ông Công, ông Táo hay còn gọi chung là Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc. Nhưng được Việt hóa thành sự tích "2 ông 1 bà" - vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Tuy vậy người dân vẫn quen gọi chung là Táo quân hoặc ông Táo. Dù sự tích này có nhiều dị bản nhưng đều theo một mô-típ chung đó là câu chuyện về ba người, do những hoàn cảnh éo le mà trở thành hai chồng một vợ.
Sự tích 1
Tương truyền có hai vợ chồng vì quá nghèo khổ nên phải bỏ nhau để đi tha phương cầu thực. Người vợ may mắn nên lấy được một anh chồng giàu, có của ăn của để. Còn người chồng thì trở thành kẻ hành khất kiếm sống qua ngày.
Năm ấy vào đúng ngày 23 tháng Chạp, người vợ đang lúi húi đốt vàng mã ngoài sân thì có một người ăn xin ăn mặc tả tơi, nhem nhuốc bước vào, nhận ra đó chính là người chồng cũ mà mình từng yêu thương, người vợ động lòng, nhanh chóng vào nhà lấy tiền bạc, cơm gạo ra cho.
Người chồng mới nhìn thấy, biết chuyện, nổi cơn ghen nghi ngờ vợ. Khó xử, tuyệt vọng vì không giải thích cho chồng mới hiểu, người vợ lao vào bếp lửa tự vẫn. Người chồng cũ vì vẫn còn yêu thương, đau xót cũng nhảy vào chết theo. Người chồng mới vì ân hận nên cũng nhảy vào đám lửa đỏ rực.
Lúc ấy, trời xanh trên cao cảm động bởi tình nghĩa sâu nặng của 3 người nên phong làm vua bếp. Và từ đó, dân gian mới có câu ca rằng:
"Thế gian một vợ một chồng
Chẳng như vua bếp hai ông một bà"
Trong dân gian lưu truyền rất nhiều sự tích về ông Công, ông Táo (Ảnh: Internet)
Sự tích 2
Câu chuyện kể về đôi vợ chồng Thị Nhi và Trọng Cao, ăn ở với nhau mặn nồng tha thiết, nhưng mãi không có một mụn con. Dần dà, Trọng Cao thường kiếm cớ dằn vặt vợ. Một hôm, chỉ vì một chuyện nhỏ, Trọng Cao gây thành chuyện lớn, đánh Thị Nhi và đuổi đi. Thị Nhi bỏ nhà, lang thang đến một xứ khác và sau đó gặp Phạm Lang. Phải lòng nhau, hai người kết thành vợ chồng. Phần Trọng Cao, sau khi nguôi giận thì quá ân hận, nhưng vợ đã bỏ đi xa rồi. Cuối cùng, Trọng Cao quyết tâm đi tìm vợ về.
Ngày này qua tháng nọ, tìm mãi, hết gạo hết tiền, Trọng Cao phải làm kẻ ăn xin dọc đường. Vào đúng ngày 23 tháng Chạp, Thị Nhi đang đốt vàng mã ngoài sân, một hành khất vào ăn xin. Thị Nhi nhận ra người chồng cũ của mình, động lòng thương đem gạo ra cho. Bị Phạm Lang nghi ngờ, Thị Nhi lấy làm xấu hổ đâm đầu vào đống lửa đang đốt mã mà tự tử. Trọng Cao cảm tình ân nghĩa cũng lao vào lửa mà chết theo, Phạm Lang vì mối tình thương vợ, cũng nhảy vào cùng chết.
Trên cao Ngọc Hoàng thượng đế đã chứng kiến hết câu chuyện nên phong cho 3 người mỗi người một chức vụ khác nhau:
Phạm Lang là Thổ Công trông lo việc bếp.
Trọng Cao là Thổ Địa trông nom việc nhà.
Thị Nhi là Thổ Kỳ trong nom việc chợ búa.
Sự tích 3
Chuyện kể về 2 vợ chồng nghèo. Vợ quanh năm suốt tháng bán mặt cho đất bán lưng cho trời. Còn chồng đi buôn, biệt tăm biệt tích, năm về vài lần. Và một chuyến đi buôn xa, chồng đi biền biệt, bặt vô âm tín. Người vợ mỏi mòn chờ đợi 10 năm. Sau đó, nghĩ chồng đã chết nên vợ lấy người chồng khác làm nghề săn bắn, nuôi 1 tên đầy tớ tên là Lốc.
Ngày nọ, chồng mới và Lốc đi săn vắng nhà, đột nhiên người chồng cũ trở về và cho biết sở dĩ đi biền biệt là vì gặp giặc bắt lưu lạc trong rừng nay mới trốn thoát về được. Người vợ chỉ còn biết ôm chồng cũ khóc than, và dọn cơm rượu mời ăn. Khi chồng mới sắp về người vợ đưa chồng cũ ra đống rơm ẩn tạm. Chủ và tớ đi săn về được một con cầy. Chồng giục vợ đi sắm rượu để làm bữa nhậu.
Vợ tất tả chạy ra ngoài, người chồng và đầy tớ đốt đống rơm để thui cầy. Lửa vô tình đốt cháy thiêu người chồng cũ đang ngủ say. Giữa lúc đó, người vợ về thấy chồng cũ đã chết đau đớn, tự cảm thấy như thể vì mình mà chồng cũ chết, nên nhảy vào đống lửa chết theo.Người chồng mới thấy vợ chết cũng đâm đầu vào lửa. Người đầy tớ vừa thương chủ vừa hối hận vì chính tay mình châm lửa thiêu chết người cũng nhảy nốt vào lửa chết theo.
Ba vợ chồng sau đó được Diêm Vương cho hóa làm ba ông đầu rau. Còn người đầy tớ được hóa làm đồ dùng chặn đống nhấm, quen gọi là "thằng Lốc". Trong tranh vẽ Táo quân, thường thấy vẽ người đầy tớ có nghĩa đứng cạnh ba người.
Ý nghĩa
Cả 3 tích truyện tuy có nhân vật hoàn cảnh khác nhau, nhưng đều có một điểm chung là những nhân vật đều sống có nghĩa có tình. Người Việt xưa không bao giờ có thể chấp nhận việc đa phu, một bà hai ông. Người ta thường chỉ trích “Thế gian một vợ một chồng, không như vua bếp hai ông một bà”. Như vậy, điều mà tích truyện nhắc tới, đó không phải là cái lý, nhưng là cái tình nghĩa phu thê, sống chết cùng nhau.
Bên cạnh đó, các sự tích còn nhấn mạnh vai trò của bếp lửa trong mỗi gia đình. Bếp lửa ngoài công dụng nấu chín thực phẩm, còn là nơi cả gia đình quây quần bên nhau.
Lễ hội bao giờ cũng gắn bó với nghi thức thắp lửa thiêng. Lửa xua đuổi thú dữ, tạo bầu không khí ấm áp… Không gia đình nào là không có bếp lửa. Ngày nào lửa không bén trên bếp, ngày ấy là một ngày gia đình thiếu hơi ấm, thiếu tình thương.
Người Việt quan niệm ba vị Thần Táo (hay vua Bếp) định đoạt cát hung, phúc đức cho gia đình, phúc đức này do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà.
Với mong muốn Thần Bếp sẽ “phù hộ” cho gia đình mình được nhiều may mắn, nên hàng năm Tết đến, Vào ngày 23 tháng Chạp, người ta thường làm lễ tiễn đưa Táo Quân chầu trời một cách long trọng.
Xem thêm
Hiểu rõ về làn dừng khẩn cấp, kinh nghiệm lái xe trên cao tốc cũng...
Kiến thức - 22 giờ, 29 phút trước
Ngâm thịt, cá trong nước là một sai lầm lớn khi rã đông. Cá đông lạnh cần trải qua một loạt công đoạn xử lý trước khi cấp đông để duy trì hương vị...
Đời sống số - 1 ngày, 9 giờ trước
Xem tử vi thứ 7 ngày 27/4/2024 của 12 con giáp các tuổi Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi về công việc, tài lộc, sức khỏe, tình duyên...
Kiến thức - 2 ngày, 13 giờ trước
Mỗi mùa hè, hầu hết các gia đình đều sử dụng quạt điện. Tuy nhiên, sau khi vệ sinh quạt điện, không lâu sau bạn sẽ cảm thấy không khí thổi ra ngoài ngày...
Kiến thức - 2 ngày, 13 giờ trước
Cho mượn xe máy, ô tô, chủ xe có thể bị phạt nguội?, là thắc mắc được nhiều người quan tâm thời gian gần đây.
Kiến thức - 2 ngày, 13 giờ trước
Mỗi khi nhìn thấy tảng vàng hàng chục nghìn tỷ này nằm chễm chệ ngay tại lối vào của công viên, nhiều người tự hỏi: Để kho báu giá trị hàng nghìn tỷ nằm...
Chuyện làng sao - 7 giờ, 3 phút trước
Không ít người tiếp tục "đẩy thuyền" Kim Soo Hyun với Kim Ji Won khi nhìn thấy hình ảnh thân mật của hai người tại buổi tiệc mừng công phim "Nữ hoàng nước mắt"....
Chuyện làng sao - 7 giờ, 3 phút trước
Bất ngờ trước loạt món quà mà con gái Quyền Linh được nhận trong dịp sinh nhật tuổi 18 khiến netizen không khỏi choáng ngợp.
Thời trang sao - 8 giờ, 36 phút trước
Thùy Tiên, Phương Nhi, Tường San, Maily Style... cũng không cưỡng lại được sức hút của mẫu áo này.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 14 phút trước
Nữ diễn viên Kim Tae Hee trông thực sự nhỏ bé khi đứng bên cạnh hai tiền bối sở hữu chiều cao nổi bật.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 15 phút trước
Khi cuộc chiến pháp lý hậu ly hôn càng kéo dài, Angelina Jolie và chồng cũ Brad Pitt vẫn chưa thể tìm được thỏa thuận chung.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 18 phút trước
Loạt hình ảnh lãng mạn của Quang Hải và Chu Thanh Huyền đã nhanh chóng gây sốt.
Đời sống số - 8 giờ, 21 phút trước
Xem tử vi chủ nhật ngày 28/4/2024 của 12 con giáp các tuổi Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi về công việc, tài lộc, sức khỏe, tình duyên...
Kiến thức - 11 giờ, 58 phút trước
Khi đi công tác, du lịch, chúng ta thường gặp phải vấn đề ở khách sạn. Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể gặp phải một số điều khó chịu khi ở khách sạn....
Chuyện làng sao - 12 giờ, 58 phút trước
Những năm 2000, độ nổi tiếng của Maggie Q sánh ngang với những cái tên như Vương Phi, Trương Bá Chi, Thư Kỳ. Và khi tiến thân tới Hollywood, cô tiếp tục trở thành...
Chăm sóc sức khỏe - 12 giờ, 2 phút trước
“Ôi Chúa ơi, hãy nhìn người đàn ông đó!” một người phụ nữ hét lên, chỉ tay run rẩy vào người đàn ông đã ngã xuống. Người đàn ông sùi bọt mép và đồng...
Kiến thức - 12 giờ, 12 phút trước
Trung Quốc có câu nói rất hay: "‘Giường không rời bảy, quan tài không rời tám, bàn không rời chín". Ẩn sau câu nói này là những lời khuyên rất quý giá.
Chuyện làng sao - 14 giờ, 33 phút trước
Cường Đô La đã tình nguyện ở nhà chăm con cho Đàm Thu Trang đi chơi với bạn bè ngày lễ.
Chuyện làng sao - 14 giờ, 34 phút trước
Hà Hồ luôn dành ra thời gian để dạy kĩ năng sống và sự tự lập cho cặp song sinh Lisa và Leon.
Chuyện làng sao - 14 giờ, 35 phút trước
Phía Hương Tràm đã đăng tải lên thông tin đính chính về hình ảnh hai nhóc tì được cho là con của nữ ca sĩ.
Chuyện làng sao - 14 giờ, 37 phút trước
MC Mai Ngọc biết ơn vì những người tử tế luôn quan tâm đến cô sau khi cô ly hôn.
Chuyện làng sao - 14 giờ, 40 phút trước
Cuộc chiến pháp lý liên quan đến quyền giám hộ của Britney Spears và cha ruột kéo dài nhiều năm cũng đã đi đến hồi kết.
Phong thủy - 14 giờ, 47 phút trước
Khu vực trước nhà thường là khu vực phong thủy, đón lộc vào, nên luôn được chú ý giữ sạch sẽ và thông thoáng. Gia chủ thường chọn những loại cây phong thủy để...
Chăm sóc sức khỏe - 14 giờ, 57 phút trước
Bộ não của chúng ta có khoảng 100 tỷ tế bào thần kinh, là những tế bào não và tế bào não là một trong những tế bào tồn tại lâu nhất trong cơ...
Đời sống số - 14 giờ, 57 phút trước
Trong văn hóa cung hoàng đạo truyền thống, mỗi con giáp đều có vòng quay may mắn riêng. Hôm nay, chúng ta sẽ tập trung vào 4 con giáp có vận may đặc biệt...
Chăm sóc sức khỏe - 14 giờ, 60 phút trước
Mùa xuân, khi thiên nhiên dần thức tỉnh sau một mùa đông dài, không chỉ là thời điểm lý tưởng để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của cây cối đâm chồi nảy lộc mà còn...