Thứ ba, 14/10/2025
Nói đến ẩm thực trong dân gian, hầu khắp trên mọi miền người ta không thể quên vị cay của ớt. Chất cay gắn liền với nóng và tất nhiên theo triết lý âm dương nó sẽ giúp cân bằng với chất hàn (lạnh).
Trái ớt
Theo nhiều tài liệu sinh vật học thì cây ớt có nguồn gốc từ châu Mỹ nhưng ngày nay nó được trồng khắp nơi trên thế giới và được sử dụng làm gia vị, rau, và thuốc. Có những bằng chứng khảo cổ ở các khu vực ở Tây Nam Ecuador cho thấy ớt đã được thuần hóa hơn 6000 năm về trước và là một trong những loại cây trồng đầu tiên ở châu Mỹ.
Christopher Columbus đã là một trong những người châu Âu đầu tiên thấy ớt ở vùng Caribe, và nhà thám hiểm này gọi chúng là "tiêu" vì chúng có vị cay tương tự chứ không phải dựa vào cách nhìn hình dáng bên ngoài.
Chậu ớt sừng trâu
Ớt có rất nhiều loại. Phổ biến nhất là các loại ớt sừng trâu trái lớn dáng cong, ớt hiểm trái nhỏ, dựa vào màu sắc của nó người ta lại chia ra ớt hiểm xanh, ớt hiểm trắng, … Ớt có trồng trên các liếp đất hay trồng ngay trong chậu vừa có trái ăn, vừa làm cảnh.
Đất để trồng ớt cần chọn nơi quang đãng và nhiều ánh sáng. Ớt trồng bằng hột. Sau khi gieo hột vài tháng là ớt đã có trái và cho trái quanh năm.
Cá kho
Ớt có thể ăn ngay từ lúc già cho tới khi chúng chín đỏ trên cây. Đơn giản nhất là món muối ớt. Vài trái ớt đâm nát với muối là có thể chấm các loại trái có vị chua từ bần, chùm giuộc đến me, ổi… đều góp phần cho món ăn thêm đậm đà, ngon miệng. Muối ớt dùng làm đồ chấm của rất nhiều món ăn từ canh chua, cá, rắn nướng đến rùa rang muối, gà xé phay,…
Ớt trồng làm cảnh
Ớt cũng được dùng dầm trong đĩa cá, mắm kho hay đĩa nước mắm trong để chấm rau luộc, các loại dưa bồn bồn, điên điển,… Chính vị cay nồng của nó làm cho thức ăn thêm ngon, người ăn đỡ ngán.
Cầu kỳ hơn và muốn để lâu hơn, người ta đem ớt phơi khô rồi xay thành bột. Bột ớt dùng để nêm thức ăn cũng ngon không kém ớt tươi.
Người miền Tây Nam bộ còn ngâm ớt làm chua. Ớt chín được bằm nhuyễn cùng với vài tép tỏi rồi cho vô keo. Chế nước giấm chua vào để một hai ngày ăn với cá kho, hay làm nước mắm đều tuyệt vời.
Vườn ớt
Và cũng chính từ những trái ớt trồng làm cảnh ít cay, người ta tận dụng để làm mứt. Những tái ớt to gần trái cà tô-mát được các mẹ, các chị khéo léo khoét bỏ hột rồi ngâm rửa qua nước muối, phèn chua. Độ cay ít của loại ớt này sau khi rửa kỹ gần như đã tan biến hết.
Sau khi ớt đã ráo nước, người ta bắc chảo lên thắng đường cho tới rồi trút ớt vô sên. Lửa nhỏ riu riu giúp đường thấm dần vào ớt. Chảo đường khô là mứt tới. Nhắc chảo xuống chờ nguội rồi xếp vô keo để ăn dần. Sáng sáng bên chung trà nóng ngâm nga vài miếng mứt ớt se se cay làm cho lòng người ấm lại. Thật thú vị biết nhường nào.
Mứt ớt
Còn theo y học cổ truyền, ớt có vị cay, nóng. Tác dụng khoan trung, tán hàn, kiện tỳ, tiêu thực, chỉ thống (giảm đau), kháng nham (chữa ung thư). Người bình dân thường dùng để chữa đau bụng do lạnh, tiêu hóa kém, đau khớp, dùng ngoài chữa rắn rết cắn. Rễ và lá ớt còn có mặt trong các bài thuốc dân gian để chữa bệnh sốt rét.
Mượn vị cay như một lẽ đương nhiên của ớt, dân gian lý giải một hiện tượng bình thường trong tâm lý phụ nữ:
Ớt nào mà ớt chẳng cay
Gái nào là gái chẳng hay ghen chồng!
Mùa thu là mùa của thiên nhiên trù phú và mùa màng bội thu. Trong...
Địa chỉ ăn ngon - 07.10.2025
Mùa thu Hà Nội không chỉ có lá vàng rơi hay hương hoa sữa nồng nàn, mà còn níu chân người ta bằng những trải nghiệm ẩm thực độc đáo. Bên cạnh gói cốm...
Địa chỉ ăn ngon - 06.10.2025
Trong thế giới ẩm thực biển đa dạng của Việt Nam, cá chèo bẻo nổi lên như một đặc sản cao cấp, được giới sành ăn săn đón nhờ hương vị thơm ngon đặc...
Địa chỉ ăn ngon - 06.10.2025
Trứng cút có giá trị dinh dưỡng hơn trứng gà mà còn là nguyên liệu cho nhiều món ăn ngon, đặc biệt là món thịt kho "đưa cơm". Loại quả này được biết đến...
Địa chỉ ăn ngon - 06.10.2025
Dù xào hay chần, lá khoai lang đều mang đến một chút xanh tươi, tốt cho sức khỏe cho bàn ăn của chúng ta. Lần tới khi bạn bắt gặp lá khoai lang, hãy...
Địa chỉ ăn ngon - 04.10.2025
Không cần đến các loại chảo chống dính đắt tiền, chỉ với vài nguyên liệu sẵn có trong bếp như muối, nước và dầu ăn, bạn hoàn toàn có thể tạo ra một lớp...
Chuyện làng sao - 37 phút trước
Nữ diễn viên Son Ye Jin khiến nhiều người hâm mộ ngỡ ngàng vì diện mạo gần đây của mình.
Khỏe đẹp - 58 phút trước
Hạt chia là một lựa chọn phổ biến trong quá trình giảm cân lành mạnh, vậy thời điểm nào trong ngày là tốt nhất để uống hạt chia?
Truyền hình - 1 giờ, 9 phút trước
NSƯT Kim Oanh nói lời chào tạm biệt Ban Văn nghệ sau 18 năm gắn bó.
Kiến thức - 1 giờ, 14 phút trước
Tơ trong thân sen đã được dùng làm thành sợi, tạo ra mặt hàng giá trị cao.
Chuyện làng sao - 1 giờ, 15 phút trước
Ngân 98 nhiều lần đôi co trên mạng xã hội, khẳng định các sản phẩm do cô kinh doanh đều hợp pháp.
Kiến thức - 1 giờ, 15 phút trước
Những người dừng xe mặc áo mưa phải tuân thủ các quy tắc dừng, đỗ xe. Nếu không, đây được xem là hành vi vi phạm có thể bị xử phạt hành chính lên...
Kiến thức - 2 giờ, 49 phút trước
Một công nhân lái máy xúc đã may mắn khi tìm thấy một vật thể lạ trong quá trình làm việc đào mỏ. Ở giây phút đó, có thể người công nhân khó có...
Kiến thức - 2 giờ, 54 phút trước
Còn hơn 2 tháng nữa là hết năm 2025, người dân có nhu cầu làm sổ đỏ nên thực hiện sớm sẽ giúp tiết kiệm chi phí rất lớn.
Tâm sự - 2 giờ, 55 phút trước
Khi ở tuổi ngoài 50, phụ nữ thường đã ổn định sự nghiệp hoặc chuẩn bị nghỉ hưu. Áp lực công việc giảm bớt, họ có nhiều thời gian hơn để lắng nghe và...
Kiến thức - 2 giờ, 29 phút trước
Từng là món ăn dân dã quen thuộc trong bữa cơm của người dân quê, ốc lác (còn gọi là ốc mít) giờ đây đã trở thành một đặc sản được người thành thị...
Tâm sự - 2 giờ, 29 phút trước
Trong bầu không khí căng thẳng, bố tôi mắng con rể là kẻ vô ơn, cầm 3 cây vàng của bố mẹ vợ suốt 7 năm không phải trả một đồng lãi mà giờ...
Kiến thức - 3 giờ, 51 phút trước
Lực lượng cảnh sát giao thông sẽ kiểm soát các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện giao thông, ai cũng cần phải chú ý.
Tin trong ngày - 3 giờ, 56 phút trước
Theo quy định mới của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, có 3 trường hợp người đang hưởng lương hưu sẽ bị tạm dừng chi trả. Đây là một quy định quan trọng nhằm...
Làm sao - 3 giờ, 3 phút trước
Thời gian gần đây, xu hướng gửi tiết kiệm ngân hàng của người dân Việt Nam ngày càng tăng mạnh. Chỉ trong vài tháng đầu năm 2025, lượng tiền gửi tại các ngân hàng...
Đời sống số - 3 giờ, 9 phút trước
Mọi con giáp đều mong muốn vận may suôn sẻ, một cuộc sống giàu sang, thành công và dễ dàng thành công trong mọi việc. Vậy, con giáp nào sẽ đạt được cả danh...
Kiến thức - 3 giờ, 12 phút trước
Theo khoản 9 Điều 1 Thông tư 14/2018/TT-BNV thì việc miễn nhiệm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố được thực hiện theo quy định cụ thể như thế nào?
Đời sống số - 3 giờ, 24 phút trước
Đây là bài trắc nghiệm tâm lý về vận mệnh cuộc sống — chỉ cần chọn tòa lâu đài khiến bạn yêu thích ngay từ cái nhìn đầu tiên, bạn sẽ biết mình sinh...
Hồ sơ tư liệu - 3 giờ, 26 phút trước
Qua hai thế hệ, gia đình này có 5 trong tổng số 6 thành viên đoạt giải Nobel, trở thành dòng họ nổi tiếng nhất trong lịch sử khoa học thế giới.
Đàn ông yêu - 3 giờ, 30 phút trước
Thực ra, có đủ loại lý do khiến đàn ông bỏ rơi phụ nữ. Có người nói là do khác biệt giá trị, có người nói tình cảm đã phai nhạt, và có người...
Chăm sóc sức khỏe - 4 giờ, 39 phút trước
Khoai lang có tác dụng bổ tỳ, kiện tỳ, kiện vị, và tăng cường thận dương. Người hiện đại coi chúng là "thực phẩm trường thọ".