Phải xử lý mạnh tay để dẹp bỏ thảm họa văn hóa

Theo đó, không chỉ dừng lại ở việc phạt tiền như trước đây, cơ quan quản lý sẽ "treo giò" có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động biểu diễn của nghệ sĩ nếu ăn mặc quá phản cảm. Theo đánh giá của giới chuyên môn, dự thảo này sẽ giúp "đưa đường chỉ lối" cho các nhà quản lý và "dằn mặt" tệ hở hang quá lố trong giới nghệ sĩ, tuy nhiên vẫn còn không ít những băn khoăn.

Những chương trình như thế này sẽ bị tuýt còi trong thời gian tới

Nhà quản lý mạnh tay trước tệ "đua" nhau... hở

Hẳn độc giả còn nhớ hình ảnh ca sĩ Thủy Tiên xuất hiện trong một chương trình biểu diễn nghệ thuật tại Hà Nội mới đây. Cô diện bộ trang phục khó coi chẳng khác gì bộ bikini trên bãi biển. Hay ca sĩ Đoan Trang trưng dụng hẳn cậu em trai để chuyên thiết kế trang phục biểu diễn cho mình. Thế nhưng, chẳng hiểu do vô tình hay cố ý, cô mặc váy mà... như không, đến người xem cũng ngượng "chín người".

Một trường hợp khác có “gu” hở hang là nữ ca sĩ "Đường cong" Thu Minh. Khi biểu diễn tại chương trình nghệ thuật lớn, cô đã xuất hiện với bộ trang phục như trên giường ngủ. Người xem "kêu ca" thì cô cho rằng đó là "gu" thẩm mỹ, là gợi cảm?! Minh Hằng cũng "đóng góp" tên tuổi cùng các đàn anh đàn chị bằng hình ảnh toàn thân mặc đồ ren đen phô gần như toàn bộ hai vòng. Phần ngực áo cũng không chịu thua kém, "phanh" ra hết cỡ để thêm phần... "quyến rũ".

Không chỉ nữ nghệ sĩ, các nam tài tử dường như cũng cảm thấy "kém miếng khó chịu". Bao nhiêu "vốn liếng" các chàng cũng tìm mọi cách "khoe" ra trước thiên hạ. Tuy nhiên, nam ca sĩ cũng "khoe" theo phong cách "đàn ông" hơn. Mới đây, nam ca sĩ Hồng Sơn, được mệnh danh là "ông hoàng nhạc sến", tên tuổi gắn với những sự việc "kinh thiên động địa" cũng xuất hiện trên sân khấu với trang phục kỳ dị chưa từng có. Đó là chiếc áo may ô lưới. Khán giả phía dưới nghe nhạc thì ít mà la ó, "ném đá" thì nhiều.

Trước "thảm họa" sân khấu ngày càng "lây lan" có nguy cơ "đánh sập" giá trị thẩm mỹ trong nghệ thuật, Cục Nghệ thuật Biểu diễn đã chính thức "ra tay" nhằm chặn đứng “cơn lũ” này. Thay vì phạt tiền như trước đây, cơ quan quản lý sẽ "treo giò" từ 3 - 6 tháng, thậm chí đình chỉ vĩnh viễn đối với nghệ sĩ ăn mặc phản cảm.

Còn băn khoăn về... điểm dừng

Trao đổi với PV Nguoiduatin.vn, TS Nguyễn Thị Minh Thái (Khoa Báo chí và Truyền thông - ĐH KHXH &NV) bày tỏ: "Theo tôi nghĩ, việc các ca sĩ, diễn viên... ăn mặc hở hang, gây phản cảm trên sân khấu hiện nay không còn là trường hợp điển hình hay cá biệt. Càng ngày chuyện đó càng thành phong trào, không có điểm dừng và đã thành "thảm họa". Dường như, trong thái độ ứng xử họ không ý thức được việc của mình làm. Hoặc ý thức rất lờ mờ, trong khi hoặc nhiều khi, ý thức của người nghệ sĩ còn quan trọng hơn cả những điều luật của luật pháp ràng buộc họ. Nghệ sĩ có ý thức nên tự biết điểm dừng".

Dưới góc độ thời trang, nhà thiết kế Nguyễn Anh Thư, Công ty Thiết kế Ngân An cho rằng, trang phục đóng vai trò rất quan trọng trong thành công của một tiết mục biểu diễn. Tuy nhiên, nếu tiết mục đó bị coi là phản cảm mà chỉ "đổ lỗi" cho trang phục thì không hoàn toàn đúng. Nhà thiết kế đều rất ý thức về cộng số cử động cho mỗi trang phục. Thế nên, chỉ trừ trường hợp nghệ sĩ muốn cố tình "phơi bày" hoặc thái quá trong số "cử động" cho phép thì mới gây hậu quả. Trang phục an toàn hay không phụ thuộc vào từng nghệ sỹ.

Theo TS Nguyễn Thị Minh Thái, liên quan đến câu chuyện các nghệ sĩ ăn mặc "có như không" trên sân khấu, gây "bẩn mắt" độc giả cần xem xét trách nhiệm của người làm “chủ” tức Cục Nghệ thuật Biểu diễn. Họ là đơn vị "cầm cân nảy mực", điều chỉnh, phân định đúng sai, đo đạc thẩm mỹ trong nghệ thuật biểu diễn, nên  càng không thể làm ngơ trước những hiện tượng nêu trên.

"Tôi đồng thuận với những điểm mới trong dự thảo, tuy nhiên Cục Nghệ thuật biểu diễn cần làm nhiều biện pháp hơn nữa, thành lập hẳn một Hội đồng thẩm định nghệ thuật để soi xét, đo đạc thẩm mỹ của nghệ sĩ... Hội đồng này mời thêm một số chuyên gia cùng đóng góp ý kiến. Nếu được mời tôi sẵn sàng tham gia!. Phải chặn ngay từ đầu, không thể để đến khi phát hiện ra mới xử lý. Theo tôi, cơ quan quản lý về nghệ thuật biểu diễn của Việt Nam phải xây dựng chiến lược để điều chỉnh thẩm mỹ sân khấu đang bị xô lệch khá nghiêm trọng hiện nay", TS Thái cho biết thêm.

Trong dự thảo nghị định có bao trùm cả lĩnh vực ca nhạc, sân khấu, hoa hậu, thời trang... tuy nhiên theo TS Thái cái gọi là nghệ thuật biểu diễn còn phải kể đến cả biểu diễn trên truyền hình. Bà cho biết: "Ban giám khảo các chương trình trên truyền hình cũng cần phải xem lại mình. Theo tôi, giám khảo muốn chấm trên truyền hình trước tiên phải là một nhà báo sử dụng thành thạo ngôn ngữ truyền hình sau đó mới đến việc thể hiện chuyên môn. Nếu cứ "hỗn tạp" như hiện nay không khéo lại sắp có thảm họa trên truyền hình...".

Trao đổi với PV Nguoiduatin.vn, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội cho rằng: “Tôi cũng mới được nghe dự thảo quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu... đang được Cục Nghệ thuật biểu diễn trình Chính phủ. Tôi cho rằng, nếu luật hóa thì phải luật hóa một cách cụ thể, chính xác chứ không thể chung chung như trong dự thảo được. Thế nào là "trang phục phản cảm", ranh giới giữa "gợi cảm" với "hở hang" ở mức nào? Bao nhiêu là hở, hở bao nhiêu thì được, cái nào hở thì cần thiết về nghệ thuật, cái nào không...? Nếu không quy định cụ thể sẽ gây tranh cãi bởi nghệ sĩ sẽ "rộng đường lách", biện hộ cho mình. Có thể người này bảo đẹp, người kia bảo gợi cảm nhưng có người lại cho rằng như thế là trái với thuần phong mỹ tục. Là cơ quan quản lý Nhà nước, nếu đã luật hóa thì phải nghiêm chỉnh có giấy trắng mực đen không thể theo kiểu cảm tính của từng người mà soi xét”.

Nghiêm để không ... "thách thức pháp luật"

"Trên sân bóng, việc các cầu thủ xử sự thiếu văn hóa theo kiểu "luật rừng", đánh nhau với đồng đội, trọng tài gây phản cảm sẽ bị "treo giò" thì tại sao trên sân khấu lại không thể làm như vậy? Về nguyên tắc, dự thảo Nghị định về xử phạt của Cục Nghệ thuật Biểu diễn là hoàn toàn đúng và cần thiết. Không chỉ dừng lại ở việc "treo giò" 3 - 6 tháng, phải phạt thật nặng thậm chí cấm không cho hát nữa thì chắc chắn giới nghệ sĩ sẽ không dám thách thức pháp luật và thẩm mỹ của công chúng thưởng thức".         

TS. Nguyễn Thị Minh Thái