Ca sĩ Việt bảo thủ và ngại làm mới bản thân

Mỹ Tâm mười năm vẫn làm "Họa mi tóc nâu"

Chưa bao giờ nhạc Việt phát triển nở rộ như hiện nay. Mỗi năm có thêm hàng chục, thậm chí hàng trăm ca sĩ mới. Bối cảnh đó đòi hỏi mỗi nghệ sĩ phải luôn đổi mới bản thân mình cả trong âm nhạc lẫn hình ảnh để theo kịp các đồng nghiệp. Bên cạnh nhiều nhân tố đang tích chuyển mình, vẫn còn không ít người cho rằng việc thay đổi là không cần thiết. Thậm chí, có ca sĩ đã trải qua cả chục năm đứng trên sân khấu vẫn giữ nguyên phong cách như những ngày đầu.

Đầu tiên phải kể đến trường hợp của Mỹ Tâm. Những ngày mới bước lên sân khấu, Mỹ Tâm thành công bởi đã thổi một làn gió mới vào nhạc Việt với những ca khúc trẻ trung như Hát với dòng sông, Cây đàn sinh viên, Dường như ta đã, Rồi mai thức giấc,… Thời đó, Mỹ Tâm là riêng một, không lẫn vào đâu. Mười năm đã trôi qua, nhìn lại Mỹ Tâm chẳng khác xưa nhiều. Vẫn là những bản ballad có giai điệu dễ nghe, hay ở mức trung bình và hiện tại, dễ dàng tan loãng giữa rất nhiều bài hát của các ca sĩ khác.

Nhìn lại chặng đường hơn 10 năm ca hát, Mỹ Tâm vẫn chưa có thay đổi nào
mang tính đột phá. 

Album mới nhất Tâm dù đạt kỷ lục về doanh số bán đĩa lẫn lượt xem, nghe trên Internet nhưng không được giới chuyên môn và những người sành nhạc đánh giá cao. Mỹ Tâm vẫn còn là một cái tên hot với lượng fan hùng hậu nhất nhì Vpop, nhưng nếu thời gian tới cô không có sự chuyển mình rõ nét, vị trí đó sẽ sớm bị lung lay bởi tốc độ phát triển không ngừng cả về chất và lượng của nhạc Việt.

Bên cạnh Mỹ Tâm, nhiều ca sĩ làm mòn bản thân khi đóng khung trong một thể loại nhạc. Bảo Thy, Thu Thủy, Cao Thái Sơn... sống trong những hào quang cũ từ thời công chúa, hoàng tử với những bản nhạc trẻ dễ nghe. Nguyễn Phi Hùng, Quang Vinh, Nguyên Vũ... cũng vì trượt dài trên con đường cũ, không định vị được bản thân mà dần lùi lại phía sau ánh đèn sân khấu, nhường đường cho thế hệ đàn em.

Quang Vinh sau một thời gian dài loay hoay không thoát khỏi mác "hoàng tử"
đã phải lùi vào hậu trường và chuyển nghiệp kinh doanh.

Một trong số những ca sĩ trẻ sở hữu lượng fan đông đảo nhất hiện nay - Khởi My - từng khẳng định việc thay đổi với cô là không cần thiết. Nhiều năm nay, Khởi My vẫn được yêu thích bởi những bài hát đậm chất teen, trẻ trung và sôi động. Hiệu ứng tốt từ chương trình truyền hình thực tế Gương mặt thân quen giúp cô tạo thêm nhiều thiện cảm cho khán giả. Cách làm MV sáng tạo, độc đáo và có sự đầu tư cũng là một nhân tố giúp My thành công. Nhưng nếu tính đường xa, chỉ cần 2 - 3 năm nữa, khi mà tuổi đời không còn quá trẻ (Khởi My sinh năm 1990), sự nhí nhảnh hồn nhiên sẽ chẳng còn là thế mạnh của cô. Khởi My có chất giọng tốt, được học hành bài bản, có nhiều kinh nghiệm đứng trên sân khấu. Bởi vậy việc tuyên bố “không cần thay đổi” vô hình chung trở thành sợi dây cô tự buộc vào mình.

Khởi My thành công bởi hình tượng ca sĩ teen nhí nhảnh, hồn nhiên. Nhưng
chỉ vài năm nữa, nếu không chịu thay đổi, e rằng cô khó giữ vững vị trí
của mình trong làng nhạc như hiện nay.

Dĩ nhiên, mỗi ca sĩ đều phải có bản sắc riêng. Trường hợp của Anh Quân - Mỹ Linh là ví dụ điển hình cho sự kiên định phong cách để đạt được thành công lớn. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là đóng khung mình trong một thể loại nhạc với những bài hát na ná nhau (mà ca sĩ nhiều khi hát cũng bị quên lời vì trùng lặp). Mỹ Linh thành công bởi với sự hỗ trợ của chồng, cô là người tiên phong khai phá dòng R&B, soul tại Việt Nam. Hà Trần giữ được vị trí diva khi liên tục biến hóa từ pop, dân gian đương đại tới electro. Tùng Dương tiến xa hơn với world music. Thu Minh từ một người chuyên cover lại các bản hit nước ngoài đã tìm thấy mình ở dance, R&B. Và điều quan trọng, khi đã tìm ra dòng nhạc lợi thế, mỗi nghệ sĩ đều tự biến hóa và thử thách bản thân trong chính lãnh địa của mình. Khái niệm “làm mới” vì thế được mở rộng với nhiều khía cạnh và lĩnh vực hơn.

Ca sĩ trẻ mạo hiểm không ngừng thay đổi

Rõ ràng, thử nghiệm là một bài toán khó. Nó không chỉ đòi hỏi người nghệ sĩ phải liên tục quan sát, tư duy, sáng tạo mà còn cần phải có sự kiên định và lòng dũng cảm. Không phải thử cái gì cũng thành công, chưa kể đôi khi còn bị một số công chúng cực đoan “ném đá” hoặc phủ nhận.

Văn Mai Hương là một ví dụ điển hình cho vấn đề này. Rời Vietnam Idol khi mới 16 tuổi, cô đem đến hình ảnh một ca sĩ teen sôi động, vui tươi. Hai năm sau đó, album 18+  lại là một hình ảnh trưởng thành, chín chắn và đằm thắm hơn. Gần đây, Văn Mai Hương khiến nhiều người bất ngờ khi xuất hiện với phong cách cá tính, lạ lẫm và khác biệt. Tích cực làm mới bản thân từ ngoại hình đến âm nhạc nhưng Văn Mai Hương đôi khi cũng mắc sai lầm và chịu nhiều nhận xét khắc nghiệt từ dư luận.

Văn Mai Hương là một trong số ít những nghệ sĩ trẻ chịu khó
thay đổi hình ảnh.

Tuy vậy, Văn Mai Hương luôn kiên định: “Tôi muốn hát nhiều thể loại khác nhau để tìm kiếm được phong cách mà khán giả yêu thích nhất. Hình ảnh trẻ trung và năng động là điều tôi muốn hướng tới khi thực hiện bất cứ sản phẩm âm nhạc nào". Nhờ liên tục thay đổi, cô chưa từng vắng bóng trên thị trường từ khi bước chân vào lĩnh vực giải trí. Trong khi đó, nhiều ca sĩ cũng xuất phát từ Vietnam Idol với vị trí và tuổi đời lớn hơn nhưng vẫn còn đang loay hoay tìm lối đi riêng.

Một ví dụ khác là chàng ca sĩ trẻ Nguyễn Đình Thanh Tâm. Giọng ca ấn tượng của Sao Mai điểm hẹn từng chia sẻ có một thời gian anh rất buồn vì được ví là một "Tùng Dương phẩy". Để thoát khỏi nickname đó, Thanh Tâm liên tục thử sức và bứt phá ở nhiều thể loại, từ pop, dance, dân gian đương đại đến electro… Ngoại hình cũng được anh biến hóa liên tục, có khi ma quái âm bản, có khi trẻ trung thư sinh, khi lịch lãm sang trọng. Bởi vậy, dù không được truyền thông rầm rộ nhưng album Gặp tôi mùa rất đông của Thanh Tâm vẫn được đánh giá cao và nhận được một đề cử Cống hiến. Anh cũng đồng thời trở thành ứng viên trong hạng mục Nghệ sĩ của năm tại giải thưởng này.

M-TP Sơn Tùng tạo nên cơn sốt trong nhạc Việt hơn một năm qua dù đây là chàng trai còn trẻ cả về tuổi đời lẫn tuổi nghề bởi đã tìm ra một hướng đi riêng, trẻ trung, thời thượng nhưng vẫn giữ được sự bình dân và gần gũi. M-TP có một lượng antifan khá lớn và không phải không có những thiếu sót trong quá trình làm nhạc nhưng tư duy tích cực, sáng tạo đã giúp anh ghi điểm.

Thành công bước đầu của Văn Mai Hương, Nguyễn Đình Thanh Tâm, M-TP là một bài học cho nhiều nghệ sĩ, rằng muốn thành công, hãy liên tục thay đổi để tạo nên sự khác biệt.