Thứ sáu, 19/04/2024
Vừa qua, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương đã tiếp nhận một ca sán lá gan nhỏ làm ổ trong “cậu nhỏ” của bệnh nhân. Đây là cách gây bệnh đáng sợ của sán lá gan nhỏ cùng với việc chúng gây xơ gan, ung thư gan.
Thật bất ngờ ổ sán trong da “cậu nhỏ”
Trong da “cậu nhỏ” của một bệnh nhân nam, 42 tuổi, ở Hà Nội có một ổ sán lá gan nhỏ. TS. Nguyễn Thu Hương - Phó Trưởng khoa Ký sinh trùng, Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ương cho biết: Bệnh nhân nam phát hiện u nhỏ cộm cứng ở thành dương vật gần một tháng. Chỉ hơi ngứa nhưng không đau. Khám dưới da cách bao quy đầu 0,5cm có một vật dài 2cm, nhỏ mỏng.
Chu trình gây bệnh của sán lá gan nhỏ
Chẩn đoán theo dõi ký sinh trùng dưới da. Bệnh nhân đã được phẫu thuật cắt khối u. Phẫu tích khối u thấy ở trung tâm có một ký sinh trùng dài khoảng 2cm dẹt, đường kính 1mm màu vàng trong, phần đầu cắm chặt vào vật hang.
Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ương chẩn đoán hình thể ban đầu là con sán dẹt có hình lá, màu hồng nhạt, hơi khô cứng, kích thước 18mm x 1mm x 5mm. Mẫu vật đã được xác định chính xác là sán lá gan nhỏ Clonorsis sinensis.
Đây là loại sán gây bệnh trên người hay gặp tại các vùng người dân có thói quen ăn gỏi cá sống. Bình thường, sán gây tổn thương ở gan và có thể gây ung thư gan. Thực tế sau khi hỏi bệnh cặn kẽ, được biết bệnh nhân này cùng bạn hay đi nhậu có ăn món cá sống. Như vậy, có thể sán lá gan nhỏ đã vào cơ thể bệnh nhân qua đường tiêu hóa và chu du xuống làm tổ ở “cậu nhỏ”.
Sán lá gan nhỏ gây bệnh như thế nào?
Loài sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis thường gặp ở Trung Quốc, CHDCND Triều Tiên, Nhật Bản và một số nước Đông Nam Á như Philippine, Singapore, Malaysia và Việt Nam. Sán lá gan nhỏ có hình lá, thân dẹt, màu đỏ nhạt. Sán dài 10-12mm, rộng 2-4mm, có hai mồm hút: mồm hút phía trước (thông với đường tiêu hoá) và mồm hút phía sau. Trên thân sán có cả bộ phận sinh dục đực và cái.
Sán lá gan nhỏ (sau đây gọi tắt là sán) ký sinh ở các ống mật nhỏ trong gan. Ở Việt Nam, những loài cá chép, cá rô, cá diếc, cá trôi, cá mè, cá chạch... đều có thể là vật chủ trung gian của sán lá gan nhỏ. Khi người ăn cá sống như món gỏi cá hoặc cá nấu chưa chín kỹ, ấu trùng sẽ theo thức ăn vào ruột. Khoảng 15 giờ sau di chuyển tới ống mật lên gan, sau 26 ngày sẽ phát triển thành sán trưởng thành và gây bệnh. Sán có thể sống 15-25 năm trong cơ thể người.
Sán gây tổn thương nặng nề ở gan: kích thích thường xuyên đối với gan, đồng thời chiếm thức ăn và gây độc. Do sán thường bám chặt vào ống mật, dùng mồm để hút thức ăn nên lâu dần gan sẽ bị xơ hóa lan toả, tổ chức gan bị tăng sinh và có thể dẫn tới hiện tượng xơ hoá gan, cổ trướng, thoái hoá mỡ ở gan. Độc tố do sán tiết ra có thể gây dị ứng, gây thiếu máu.
Biểu hiện bệnh
Bệnh thường gặp ở vùng nuôi cá bằng phân tươi và có tập quán ăn gỏi cá. Triệu chứng của bệnh sán lá gan nhỏ phụ thuộc vào nhiễm nhiều hay ít sán và phản ứng của cơ thể người bệnh. Nếu nhiễm ít, không có triệu chứng gì đặc biệt. Khi nhiễm trên 100 con sán trở lên thì bệnh biểu hiện qua 2 giai đoạn:
Giai đoạn khởi phát: bệnh nhân chán ăn, ăn không tiêu, đau âm ỉ vùng gan, tiêu chảy hoặc táo bón thất thường. Toàn thân có thể phát ban, nổi mẩn.
Giai đoạn toàn phát: bệnh nhân đau vùng gan nhiều hơn, có biểu hiện thiếu máu, vàng da và cổ trướng xuất hiện ở giai đoạn muộn. Nếu bị bội nhiễm vi khuẩn, bệnh nhân có thể sốt thành từng cơn hoặc sốt kéo dài.
Xét nghiệm phân: có thể tìm thấy trứng sán. Trường hợp nhiễm ít, cần phải xét nghiệm dịch tá tràng. Các xét nghiệm miễn dịch; siêu âm có giá trị chẩn đoán. Xét nghiệm chức năng gan có giá trị trong việc đánh giá tổn thương. Siêu âm gan có thể phát hiện được sán lá gan và các tổn thương do sán gây ra.
Điều trị có khó không?
Nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời, bệnh sán lá gan nhỏ có thể được chữa khỏi. Bệnh nhân mắc sán lá gan cần phải được theo dõi điều trị tại các cơ sở y tế có chuyên khoa ký sinh trùng. Thuốc có thể dùng là praziquantel liều 75mg/kg cân nặng.
Lời khuyên của bác sĩ
Bệnh sán lá gan nhỏ rất nguy hiểm, có thể gây ung thư gan, xơ gan và làm “mất mặt” đấng nam nhi khi làm tổ ở “cậu nhỏ”. Tuy nhiên, bệnh có thể phòng tránh được bằng biện pháp đơn giản và hiệu quả như sau: giữ vệ sinh ăn uống như không ăn gỏi cá hoặc ăn cá nấu chưa chín kỹ trong món lẩu.
Không ăn cua, cá nấu chưa chín kỹ. Không ăn mắm cua sống. Không ăn sống các loại rau trồng dưới nước như rau cần, rau muống, rau ngổ, sen, súng, rau răm, rau rút... Cần quản lý và xử lý phân hợp vệ sinh: không dùng phân tươi nuôi cá, bón ruộng. Ủ phân đúng quy định, không phóng uế bừa bãi.
Nhịp tim, một chỉ số sinh lý thường xuyên được nhắc đến trong cuộc sống...
Chăm sóc sức khỏe - 11 giờ, 5 phút trước
Theo các chuyên gia, những vi khuẩn bám trên điện thoại có thể đóng vai trò như tác nhân gây bệnh ở người.
Chăm sóc sức khỏe - 15 giờ, 48 phút trước
Nước quan trọng như thế nào với cơ thể con người? Con người có thể tồn tại trong vài tuần mà không cần thức ăn và chỉ uống nước, nhưng nếu không có nước,...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 6 giờ trước
Mặc dù đã hút thuốc 26 năm qua nhưng điều kỳ diệu là lá phổi của người đàn ông này vẫn giữ được vẻ hồng hào, gần như không hề bị tổn hại. Câu...
Chăm con - 1 ngày, 7 giờ trước
Nếu ngay từ khi còn nhỏ mà trẻ có thể bộc phát hoặc có những suy nghĩ 'như người lớn' thế này thì tương lai sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn.
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 8 giờ trước
Nếu đầu xuất hiện tóc bạc thì bạn đã thực sự già đi hay cơ thể đang thiếu chất dinh dưỡng nào đó?
Kiến thức - 4 giờ, 55 phút trước
Trường hợp nào không bị trừ lương hưu khi nghỉ hưu trước tuổi, đây là thông tin quan trọng mà bất cứ người lao động nào cũng phải quan tâm.
Địa chỉ ăn ngon - 4 giờ, 55 phút trước
Thịt heo là thực phẩm nhiều gia đình thường xuyên sử dụng. Vì vậy, phải thay đổi cách chế biến thường xuyên nếu không sẽ chán.
Du lịch Việt - 4 giờ, 55 phút trước
Đây là những điểm đến lý tưởng ở miền Bắc, vừa giải trí vừa "trốn nóng" hiệu quả vào dịp Lễ 30/4 - 1/5 kéo dài 5 ngày sắp tới.
Kiến thức - 4 giờ, 56 phút trước
Việc người bán tưới nước lên rau củ tưởng 'vô thưởng vô phạt' nhưng đôi khi tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khỏe mà ít ai biết.
Đời sống số - 5 giờ, 46 phút trước
Bắt đầu từ ngày 20/4, 4 con giáp sẽ gặp nhiều may mắn, sự nghiệp thăng tiến, mọi chuyện vui vẻ tiếp diễn và cuộc sống suôn sẻ.
Dòng sự kiện - 6 giờ, 40 phút trước
Sau thời gian dài chuẩn bị, đầu tư chuyên nghiệp và bài bản, trung tâm Võ đường Long Hoàng MMA đã chính thức khai trương đi vào hoạt động ở TP. HCM. Đây là...
Chuyện làng sao - 6 giờ, 57 phút trước
Nhóc tì nhà Hòa Minzy đã được mẹ dạy làm điều này.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 57 phút trước
Vợ chưa cưới của Anh Đức là Phạm Quỳnh Anh đã vướng nghi vấn bầu bí.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 57 phút trước
Victoria và chồng David Beckham được cho là đã đi máy bay riêng đến miền Nam nước Pháp để kỷ niệm sinh nhật lần thứ 50 của cô.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 57 phút trước
Chị đẹp Thu Phương phủ nhận tin đồn hủy hôn "ông bầu" Dũng Taylor.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 58 phút trước
Diệu Nhi - Anh Tú lần đầu dự sự kiện thời trang quốc tế cùng nhau.
Chăm sóc sức khỏe - 6 giờ, 19 phút trước
Muốn có sức khỏe tốt, hãy ăn nhiều loại thực phẩm giàu dinh dưỡng này để cơ thể luôn trong trạng thái khỏe mạnh và minh mẫn nhé!
Kiến thức - 7 giờ, 15 phút trước
Xã hội không ngừng phát triển kéo theo đó là việc xuất hiện ngày càng nhiều các hình thức lừa đảo. Đặc biệt, tại các khu vực nông thôn, những kẻ xấu đã không...
Du lịch Việt - 7 giờ, 15 phút trước
Được mệnh danh là “Thế giới Châu Âu” thu nhỏ, Vinhomes Times City từ lâu đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn bậc nhất tại thủ đô Hà Nội.
Kiến thức - 7 giờ, 15 phút trước
Những thứ này được xem như 'bảo bối' trồng cây bởi chúng giúp loại bỏ tình trạng lá vàng, thối rễ,… giúp cây luôn phát triển xanh tốt.
Doanh nghiệp - 7 giờ, 15 phút trước
"Bạn nào làm ngành này 10 năm mà không ngon anh bỏ nghề", đó là tuyên bố của Tổng Giám đốc Công ty CoAsia Semi (Hàn Quốc) tại Việt Nam.
Kiến thức - 9 giờ, 27 phút trước
Có câu: "Có tiền đừng mua đất ven sông, giàu có không lấy vợ tái giá". Tuy nhiên, cuộc sống hiện đại đã thay đổi nhiều định kiến tư duy trước đó.
Chuyện làng sao - 9 giờ, 27 phút trước
Nam diễn viên Kim Rae Won từng được hợp tác chung với đàn chị Kim Sun Ah vào năm 1998.
Kiến thức - 9 giờ, 28 phút trước
Một chi tiết ít người biết đó là thợ sơn thường mò được tiền dưới đáy thùng sau khi dùng hết. Lý do là gì?
Chuyện làng sao - 9 giờ, 28 phút trước
Lý Nhã Kỳ đã có thái độ thân thiện và nhiệt tình đáp lại sự cuồng nhiệt của các fan.