'Chàng Nhuận Điền' Thanh Tú: Từng uống thuốc tự tử vì bị cấm đoán chuyện yêu đương

Nhờ vai Nhuận Điền nên người ta thương tình đưa vợ đi đẻ dùm

Khán giả mộ điệu cải lương nói chung và khán giả yêu mến vở cái lương "Bên cầu dệt lụa" nói riêng hẳn không thể nào quên một tiểu thư Quỳnh Nga tài sắc, thuỷ chung của Thanh Nga, một Trần Minh bác học, sắt son của Thanh Sang. Và đặc biệt, một Nhuận Điền nghĩa khí, hào hiệp trong áo vải cơ hàn của Thanh Tú.

Trong giới cải lương, nhắc đến nghệ sĩ Thanh Tú là nhắc đến chàng kép có "số hưởng". Bởi thời đó, ông chỉ toàn đóng với những cô đào đẹp thuộc hàng đầu của sân khấu cải lương. NS Thanh Tú tên thật là Mai Văn Tú, SN 1939. Ông là đệ tử ruột của cố NSƯT - nhạc sĩ Út Trong. Ông được thầy giới thiệu gia nhập Đoàn Thanh Minh - Thanh Nga năm 1961. Lúc đó, NS Thành Được đã rời đoàn để thành lập gánh Út Bạch Lan - Thành Được nên các vai kép đều giao lại cho Thanh Tú.

Nghệ sĩ Thanh Tú

Ăn may nhờ thế vai đàn anh tài danh Thành Được, trái với tính tự ái thường có của nghệ sĩ, ít chịu thay thế ai trong một đoàn. Thanh Tú chưa bao giờ cảm hoài mà trái lại ông cảm thấy hứng khởi tự tin vì bước ngoặt may mắn của cuộc đời đã đưa ông đến đỉnh cao của nghề hát. Ngày nay, thỉnh thoảng nghe tin có diễn viên trẻ không thích đóng thế vai, NS Thanh Tú băn khoăn: “Họ không tự tin với bản thân. Với nghề này, việc thế vai là cơ hội. Sau khi thế NS Thành Được, năm 1971, tôi được bầu Xuân mời ký hợp đồng đóng cặp với NS Phượng Liên thay cho cặp Hùng Cường - Bạch Tuyết rời đoàn lập gánh riêng. Chúng tôi đã giữ vững bảng hiệu Dạ Lý Hương. Tôi không lặp lại nét diễn của NS Hùng Cường mà tạo cái mới trong cảm xúc qua từng vai. Qua các tuồng: Bọt biển 3, Người dừng chân đêm mưa, Kẻ sợ tình, Đời là một chữ T… Chúng tôi được khán giả khen ngợi hết lời”.

Sở hữu giọng ca truyền cảm, hình thể vạm vỡ và gương mặt điển trai, NS Thanh Tú đóng cặp rất ăn ý với NSƯT Thanh Nga trong các vở: Nửa đời hương phấn, Đôi mắt người xưa, Ngã rẽ tâm tình, Con gái chị Hằng, Đoạn tuyệt, Tấm lòng của biển…

Năm 1963, khi Thanh Tú đoạt được HCV Giải Thanh Tâm nhờ vai Lưu Kiến Xuân trong vở "Khó sóng Tiêu Tương", cùng đợt với Bạch Tuyết, Kim Loan (Mộng Tuyền), Trương Ánh Loan, Tấn Tài và Diệp Lang. Vở này cũng là một bước đệm để ông thăng tiến. Từ đó, các hãng phim biết đến, mời ông đóng vai chính trong nhiều phim. Dù có đắt show cách mấy, ông cũng không ỷ lại mà vẫn cố công học nghề khi qua Đoàn Ánh Chiêu Dương (năm 1969) của NSND Năm Châu.

Từ môi trường của Đoàn Ánh Chiêu Dương, nghệ sĩ Thanh Tú qua các vở: Nước biển mưa nguồn, Vợ và tình, Sân khấu về khuya… Những bài học mà NSND Năm Châu, Phùng Há dạy cho ông vẫn còn nguyên vẹn tới giờ và được ông đưa vào nghiệp diễn ghi đậm dấu ấn tên tuổi của bản thân.

Sau năm 1975, NS Thanh Tú ôm mộng làm bầu gánh. Ông thành lập Đoàn Kim Tinh diễn thường trực ở Hậu Giang, đến năm 1976 phải giải tán do lỗ. Ông phải bán nhà trả nợ và về hát ở các đoàn tập thể: Thanh Nga, Phước Chung, Văn Công TPHCM… Năm 1978, NS Trang Bích Liễu sinh con, cuộc sống của họ lâm vào cảnh thiếu thốn. Lúc đó, NS Thanh Tú mới dẹp bỏ mộng làm bầu, tính quay lại nghề diễn viên thì đã trễ.

Nói về thời gian khó do mê nghiệp bầu gánh, Thanh Tú cảm thán: “May là khi tham gia Đoàn Thanh Minh - Thanh Nga, tôi có được vai Nhuận Điền, đi đến đâu bà con cũng thương. Có lần trên đường từ Hậu Giang về, kẹt phà mà vợ đau bụng sinh, tôi chạy vào nhà dân xin cứu giúp. Chủ nhà đang say ngủ, nghe tôi giới thiệu là NS bèn dò hỏi: “Chú em nói là NS, vậy có biết Nhuận Điền là thằng nào không?”. Tôi vội đáp: “Thưa bác, thằng đó chính là con” rồi ca liền mấy câu vọng cổ để chứng minh. Chủ nhà tin ngay và lấy ghe đưa vợ tôi tới kịp nhà bảo sanh. Tất cả cũng nhờ vai Nhuận Điền”.

Khi sân khấu cải lương gặp khó khăn, vợ chồng NS Thanh Tú chấp nhận rời xa, mở quán nhậu Bên Cầu Dệt Lụa gần Bến xe Miền Tây - TP.HCM. “Nghệ sĩ không biết làm kinh tế, quán lỗ lã hoài nên tôi đành dẹp. Đó cũng là lúc tôi bị huyết áp dẫn đến tai biến cách đây 3 năm tưởng đã không còn ngồi dậy được”. Giờ thì NS Thanh Tú đã có thể tự đi lại nhưng vẫn chưa ca vọng cổ được. Tuy nhiên, ông vẫn tin tưởng: “Tôi biết Nhuận Điền sẽ không lâm nạn vì khán giả và đồng nghiệp vẫn còn thương. Tôi mong mau bình phục để được diễn lại vai này, dù có chết trên sân khấu cũng vui. Cuộc đời tôi đã mắc nợ Nhuận Điền nhiều rồi”.

Hơn 40 năm theo đuổi sân khấu cải lương, NS Thanh Tú không khỏi bùi ngùi khi đúc kết những bài học mà ông chiêm nghiệm. “Tôi vay nợ lập đoàn hát, ban đầu để tránh xa sự khống chế của gia đình bên vợ nhưng đồng thời cũng muốn nhanh chóng tạo dựng sự nghiệp. Đoạt Giải Thanh Tâm cùng Diệp Lang và Tấn Tài nhưng tôi thấy mình không tiến bộ về nghệ thuật ca hát như họ. Chính nghề làm bầu đã hạn chế nghề diễn. Trước tôi, Minh Cảnh, Minh Phụng, Minh Vương… đều dính nghiệp làm bầu, sau khi rứt ra mới tồn tại và phát triển được” - ông bộc bạch.

Uống thuốc tự tử vì bị ngăn cản chuyện tình yêu

Cái thời trai trẻ, tài năng và kiếm tiền như nước, "chàng Nhuận Điền" Thanh Tú cũng như bao anh kép khác có máu đa tình. Những cuộc tình chóng vánh và 3 lần đổ vỡ hạnh phúc gia đình khiến ông từng ngán ngẩm chuyện “đi thêm bước nữa”. “Tôi đã 3 lần đổ vỡ hạnh phúc gia đình… Sau 3 lần gãy gánh, tôi có 3 dòng con, tất cả đều được cha mẹ tôi cưu mang, chăm sóc” - ông ngậm ngùi.

Vậy mà khi nghệ sĩ Trang Bích Liễu xuất hiện đã làm thay đổi cuộc đời buồn tẻ cô đơn của Thanh Tú: "Tôi như cây khô bỗng tươi xanh, dù biết phải vượt bao khó khăn trở ngại mới trở thành chồng vợ".

Thanh Tú và Trang Bích Liễu gặp nhau tại đoàn Dạ Lý Hương. Trên sân khấu này, không hiểu do cố tình hay vô ý, mấy anh công nhân hậu đài luôn để tủ đựng đồ hóa trang của nàng kế bên tủ của chàng. Một hôm, nghệ sĩ Kim Giác nói đùa với cả hai rằng: "Cái điệu này, hai đứa bây thế nào cũng sáp lại với nhau”...Lúc ấy, Trang Bích Liễu chỉ biết cười trừ. Chị liếc nhìn thấy Thanh Tú cũng cười. Mấy hôm sau cô đào nức tiếng hỏi chàng kép: "Sao không thấy anh dắt vợ con vô gánh hát chơi?". Thanh Tú nói khẽ: “Đã ly dị vợ, mấy đứa con má tôi đang chăm sóc...”. Không ngờ, chỉ vài câu trò chuyện qua lại ấy mà nàng đã thực sự cảm phục chàng. Không phải vì tiếng sét ái tình đánh ngang trái tim mà vì nàng quý cái tính không lăng nhăng dù là một kép đẹp, nhiều khán giả nữ, kể cả đồng nghiệp mê như điếu đổ.

Dù đem lòng yêu Trang Bích Liễu tha thiết nhưng vì mặc cảm của ba cuộc hôn nhân trước, Thanh Tú đã ngần ngại ngỏ lời cầu hôn cùng bà. Mãi cho đến khi má Liễu cấm đoán, ông mới biết mình sắp mất một người có thể sẽ là một điểm tựa. Đau khổ tột cùng, ông quyết định uống thuốc tự tử. May mắn, người nhà phát hiện kịp thời và cứu sống người nghệ sĩ tài hoa. Trang Bích Liễu chỉ biết khóc sưng cả mắt khi thấy người yêu làm chuyện rồ dại. Thoát khỏi tay tử thần, cả hai quyết đấu tranh cho hạnh phúc. Họ bắt đầu lén lút. Diễn chung trên sân khấu, lựa lúc tắt đèn chuyển cảnh để nhét vào tay nhau những mẫu thư tâm sự.

Mối tình của Thanh Tú và Trang Bích Liễu nhiều sóng gió đến mức khi cả hai quyết định tổ chức đám cưới, ông bầu Xuân (Diệp Nam Thắng, chủ gánh hát Dạ Lý Hương) còn hết hồn... Vì ông biết rất rõ tình cảnh của cả hai.

Má của Trang Bích Liễu không chịu nhượng bộ con gái. Bà bắt đầu dùng biện pháp mạnh. Hễ Trang Bích Liễn đi đâu, bà cũng yêu cầu đứa em thứ bảy chở. Nhưng lâu dần, người em của Trang Bích Liễn cũng thông cảm với mối tình của chị gái nên cùng thông đồng để anh chị mua vé vào rạp Nguyễn Văn Hảo xem phim chung. Nào ngờ má Trang Bích Liễn phát hiện ra, về đến nhà bà đánh hai chị em một trận. Cô đào nằm im chịu đòn không dám than vãn nửa lời, còn người mẹ lại càng tức giận: “Giữa tao và thằng “Voi” (tên thường gọi của nghệ sĩ Thanh Tú) mày chọn ai?". Trang Bích Liễu đành phải nói nếu không cho lấy anh Tú sẽ tự tử chết. Người mẹ nghe thế tức đến ngất xỉu. Người em thứ bảy xót xa mắng Trang Bích Liễu: "Bây giờ chị vì tình yêu mà để má chết bỏ chúng em mồ côi sao?". Đến nước này thì cô đào đành xin lỗi má, hứa sẽ chấm dứt quan hệ với người yêu.

Thế nhưng, biển tình sâu đậm, có chạy cũng không thoát. Chỉ sau thời gian ngắn chia tay, cả hai đã không chịu nổi. Họ đành rời đoàn hát để xuống Cần Thơ lập gánh Thanh Tú - Trang Bích Liễu cho đến ngày cha mẹ cô ấy chấp nhận mới quay về chịu tội. Trang Bích Liễn bùi ngùi kể về đoạn tình đầy gian nan: "Đến năm 1981, nhờ đám cưới đứa em thứ bảy mấy người dì mới tụ lại năn nỉ má tôi chấp nhận anh Tú. Bà gật đầu, tôi mừng rỡ, nước mắt lăn dài trên má, lấy xe đạp chạy từ Phú Lâm qua Cao Đạt, quận 8 để báo tin mừng. Một tháng sau, đám cưới chúng tôi tổ chức ở Nhà hàng Á Đông. Sau đó chúng tôi tiếp tục lập gánh hát, rong ruổi với niềm đam mê và hạnh phúc có được sau những cơn sóng lớn".

Vượt qua sóng gió, suốt mấy mươi năm qua, Thanh Tú - Trang Bích Liễu đã là một đôi uyên ương liền cánh trên sân khấu và đời thực. Họ hạnh phúc và vững lòng khi có nhau trong từng chặng đường đời. Ngẫm lại cái thời uống thuốc tự tử, Thanh Tú thấy mình dại: "Lỡ lúc đó mà chết rồi thì để người yêu lại cho ai?".

>> Đời trầm luân của 'Hoa khôi cải lương', 'Nữ hoàng scandal' Mộng Tuyền