Thứ tư, 24/04/2024
Apartheid vốn là tên của chế độ phân biệt chủng tộc giữa người da đen và da trắng ở Nam Phi – một chế độ mà bóng ma của nó vẫn còn hiện hữu cho đến ngày hôm nay. Thế nhưng tháng 6 năm ngoái, trên tờ New York Times có một bài viết dưới nhan đề “Cuộc Apartheid đô thị ở Việt Nam” của tác giả Lien Hoang. Trong cuộc Apartheid này, ai kỳ thị ai?
Độc giả sẽ dễ dàng đoán ra rằng New York Times nói đến cái gì. Đó là sự kỳ thị người ngoại tỉnh ở các thành phố lớn – một cuộc apartheid dựa trên cái gọi là “hộ khẩu”.
Hôm qua trên đường phố Hà Nội có một vụ tai nạn nhỏ. Một thanh niên đi xe máy, biển số Phú Thọ, lấn sang làn đường ô tô và làm cho một chiếc Lexus LX570 rất đắt tiền móp đầu. Người qua đường chụp ảnh, đưa lên facebook, và nhanh chóng gây được sự chú ý: vụ tai nạn không gây thiệt hại về người, nhưng mang kịch tính lớn, bởi vết móp trên chiếc xe Lexus có thể trị giá cả mấy cái xe máy mà người thanh niên kia đang đi.
Nhưng rồi rất nhanh, một vài người chú ý đến cái biển số xe 19 và bắt đầu một cuộc dèm pha, chì chiết, với luận điệu: đáng đời anh ngoại tỉnh không biết phép tắc giao thông, đi lại như đường làng.
Chế độ hộ khẩu, vốn là một đặc sản hiếm có trên thế giới, đã tạo ra rất nhiều kịch bản bi hài.
Sự kỳ thị vô lối giữa những con người chỉ khác nhau cái hộ khẩu đã tạo ra không biết bao nhiêu cuộc cãi vã và đã lên cả mặt báo nước ngoài.
Ngay cả những người quản lý đôi lúc cũng có thái độ quy trách nhiệm cho một nhóm người chung chung mang tên là “dân nhập cư” vì những bất cập trong phát triển.
Sự quản lý dựa trên hộ khẩu đã tạo ra cả một lĩnh vực dịch vụ giấy tờ tư pháp trong đó người ta phải chi cả chục triệu đồng cho các “cò” chỉ để đổi lấy tư cách công dân của một thành phố lớn – trong khi có thể họ đã tham gia đóng góp rất nhiều vào sự phát triển của thành phố ấy, họ đã làm vai trò của một công dân tốt hơn rất nhiều người vốn có hộ khẩu khác.
Và đáng ngại là sau khi người ta khổ sở loay hoay để có được một cái hộ khẩu và biển số xe Hà Nội hay TP.HCM rồi, thì bằng một cơ chế nào đó, họ lại quay sang kỳ thị những người đi xe biển “ngoại tỉnh”.
Vấn đề có thể không phát sinh hoàn toàn từ cơ chế quản lý hành chính, mà một dạng tâm lý xã hội bí ẩn nào đó đã duy trì cái “chế độ apartheid” này; duy trì sự phân biệt đối xử này. Cái hộ khẩu chỉ là thứ đóng đinh, củng cố địa phương chủ nghĩa.
Khi mà người ta luôn phải có ý thức về tính địa phương, về giọng nói, về quê quán, khi mà cái ranh giới vô hình giữa địa phương này với địa phương kia vẫn được vạch ra, thì hẳn nhiên là họ sẽ đi theo chủ nghĩa cục bộ. Một ông tổng giám đốc sẽ có xu hướng tuyển nhân viên, vây cánh là người cùng quê. Không cần quan tâm đến hiệu quả công việc. Vì tâm lý yếm thế mà ông ta đã luôn mang kể từ khi lên thành phố lập nghiệp? Vì chưa bao giờ cái ý thức về việc “nước Việt Nam là một” được tôn trọng?
Chuyện đã rất dài, nói đã nhiều lần và không biết đến bao giờ mới có thể chấm dứt. Chỉ biết rằng những sự chia rẽ cục bộ vẫn diễn ra hằng ngày, trên phố, trong công ty, hay là trong mỗi nóc nhà, nơi một anh trai “ngoại tỉnh” đến gặp bố người yêu đặt vấn đề tìm hiểu.
Đã đến lúc người ta nghĩ nghiêm túc hơn về “hộ khẩu” và địa phương chủ nghĩa. Vì hình như đó là một trong những lý do khiến cho những mục tiêu chung khó mà thành.
Trong clip ghi lại cảnh Chu Thanh Huyền lần đầu thông báo tin có thai...
Đời sống trẻ - 2 ngày, 17 giờ trước
Mickey Q, chàng trai 24 tuổi dành tình yêu thương đặc biệt cho động vật. Anh tâm nguyện kinh doanh kiếm thật nhiều tiền, để giúp đỡ các trại nuôi chó, mèo bỏ hoang....
Đời sống trẻ - 2 ngày, 21 giờ trước
Đây chắc chắc là gợi ý hay cho các bạn trẻ trong ngày nghỉ cuối tuần hoặc dịp nghỉ Lễ 30/4 - 1/5 sắp tới.
Hotgirl, hotboy - 2 ngày, 21 giờ trước
Vợ Quang Hải là Chu Thanh Huyền liên tục bị hội mẹ bỉm soi chi tiết chảnh và làm việc quá nhiều khi bầu bí.
Hotgirl, hotboy - 3 ngày, 16 giờ trước
Đặng Văn Tân là cái tên không còn xa lạ với giới trẻ hiện nay, anh thu hút đông đảo sự quan tâm của khán giả qua hàng loạt bản nhạc.
Đời sống trẻ - 3 ngày, 1 giờ trước
Chàng trai 26 tuổi đã nghỉ hẳn công việc gia sư trực tuyến để kinh doanh và kiếm về hàng trăm nghìn USD một năm, đây là nguồn cảm hứng khởi nghiệp cho nhiều...
Doanh nghiệp - 2 giờ, 46 phút trước
6 ngành nghề này có mức lương cao, thu nhập tốt và nhiều cơ hội cho sinh viên mới ra trường.
Kiến thức - 2 giờ, 46 phút trước
Google vừa phát đi cảnh báo khẩn cấp về 6 cụm từ nguy hiểm có thể khiến bạn mất sạch tiền trong tài khoản, hết sức chú ý!
Kiến thức - 2 giờ, 59 phút trước
Trời mưa là một trong những nguyên nhân chính gây ra tai nạn giao thông. Vì lý do này, chuyên gia nhắc nhở phần lớn chủ xe cần lưu ý khi lái xe ngày...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 59 phút trước
Động thái mới của Ngô Ỷ Lợi trên trang cá nhân mới đây đang thu hút sự chú ý của cư dân mạng xứ Trung.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 59 phút trước
"Nàng thơ" của một số thương hiệu thời trang - Song Hye Kyo mới đây đã trở thành tâm điểm chú ý khi khoe nhan sắc trẻ đẹp ở tuổi 43 trong bộ ảnh...
Kiến thức - 2 giờ, 59 phút trước
Nếu thuộc một trong những trường hợp dưới đây bạn cần cấp đổi lại thẻ BHYT để tránh thiệt thòi khi khám chữa bệnh.
Địa chỉ ăn ngon - 3 giờ, 47 phút trước
Thịt lợn kho chắc chắn là một trong những món ăn nấu tại nhà được ưa chuộng nhất, đặc biệt là đối với trẻ em! Chắc hẳn nhà nào cũng có một đứa trẻ...
Kiến thức - 3 giờ, 47 phút trước
Đi du lịch không chỉ để chiêm ngưỡng cảnh đẹp mà còn để cảm nhận những phong tục nhân văn khác biệt. Ở nhiều nơi ở nước ngoài, vì nhiều người không thích ăn...
Làm sao - 3 giờ, 47 phút trước
Nhiều người thường sử dụng nước rửa chén hay bột giặt để rửa xe ô tô nhằm tăng hiệu quả làm sạch, liệu 2 loại dung dịch này có thích hợp?
Chuyện làng sao - 3 giờ, 48 phút trước
Khoảnh khắc Midu xuất hiện cùng thiếu gia nhựa Duy Tân cách đây một năm được dân mạng truyền tay nhau.
Chuyện làng sao - 3 giờ, 48 phút trước
Elly Trần tiếp tục có màn đối đầu với chồng cũ tại phiên toà ly hôn vào ngày 26/4 sắp tới.
Kiến thức - 3 giờ, 48 phút trước
Ở quận này tập trung nhiều trường đại học top đầu, là cái tên 'hot' được hàng nghìn thí sinh nộp đơn mỗi năm.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 38 phút trước
Có một đại mỹ nữ từng chinh phục khán giả vì đôi mắt đẹp hút hồn và thần thái nhẹ nhàng, tinh tế. Đó chính là Triệu Minh Minh - ngôi sao hóa thân...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 38 phút trước
Hình ảnh về nam ca sĩ được danh hài Thúy Nga tiết lộ trên kênh YouTube riêng mới đây khiến người hâm mộ không khỏi xót xa.
Địa chỉ ăn ngon - 4 giờ, 41 phút trước
Đa số các bà nội trợ khi xử lý măng, mộc nhĩ, nấm hương khô thường sẽ cho lên bếp luộc sôi hoặc ngâm qua đêm trong tủ lạnh. Tuy nhiên đây chưa phải...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 41 phút trước
Hành động của bà xã Lê Dương Bảo Lâm thu hút nhiều sự chú ý.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 41 phút trước
Cuộc trò chuyện của Puka và Gin Tuấn Kiệt đã gây sốt.
Địa chỉ ăn ngon - 4 giờ, 23 phút trước
Để thịt bò xào được thơm ngon, mềm và không bị dai thì chị em hãy học hỏi theo các đầu bếp nhà hàng.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 24 phút trước
Nữ diễn viên Choi Ji Woo khiến không ít người hâm mộ lo lắng khi xuất hiện với vóc dáng mảnh khảnh.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 24 phút trước
Tin sao Việt hot nhất ngày 24/4/2024: Những hình ảnh Phương Oanh mặc áo sản phụ bế em bé gây chú ý, thực hư là gì? Thanh Thảo vẫn tất bật chạy show, phủ...